Szymon Datner

Szymon Datner (1902-1989), historyk, pedagog. Studiował prawo i administrację na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1927 r. obronił doktorat z filozofii. W 1969 r. uzyskał stopień dr. hab. historii. Przed wojną pracował w szkolnictwie żydowskim (Kraków, Kielce, Pińsk, Białystok). W czasie wojny w getcie białostockim uczestniczył w ruchu oporu, a następnie walczył w żydowskim oddziale partyzanckim. Po wyzwoleniu pracował w białostockim Biuletynie Radiowym oraz w tamtejszej dyrekcji Lasów Państwowych. Był członkiem Wojewódzkiej Rady Narodowej i przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Żydów w Białymstoku. Od 1946 do 1948 r. przebywał w Palestynie. Po powrocie był do 1953 r. pracownikiem naukowym w Żydowskim Instytucie Historycznym, w l. 1956-1969 - w Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, a w l. 1969-1970 był dyrektorem ŻIH. Następnie piastował m.in. funkcję wiceprzewodniczącego Zarządu Żydowskich Gmin Religijnych w Polsce i przewodniczącego Stowarzyszenia ŻIH (1986-1988). Koncentrował się przede wszystkim na badaniu zbrodni Wehrmachtu na jeńcach wojennych, ucieczek z niewoli niemieckiej oraz walki i zagłady getta białostockiego. Spuściznę po jego śmierci przekazała do ŻIH córka Helena Datner