"Prison in Łowicz"@pol . "Prison in Łowicz"@pol . "Więzienie Karno-Śledcze w Łowiczu"@pol . . . "Więzienie Karno-Śledcze w Łowiczu"@pol . "Dokumentacja więzienia w Łowiczu w miarę pełny ilustruje zadania i działalność zakładu penitencjarnego w okresie międzywojennym i w latach okupacji niemieckiej w Polsce. W materiale aktowym odnaleźć można charakterystyczne przykłady dokumentacji związanej z funkcjonowaniem instytucji więzienia: od okólników Ministerstwa Sprawiedliwości i korespondencję urzędową z władzami, księgi raportów i rozkłady służby wartowniczej, sprawy personalne i organizacyjne zakładu aż po wykazy, kwestionariusze i teczki osobowe uwięzionych. \r\nZ zarządzeń Ministerstwa Sprawiedliwości zachowało się kilkanaście okólników z lat 1923-1936, odnoszących się głównie do spraw organizacyjnych zakładów penitencjarnych i ich współdziałania z instytucjami sądowymi (sygn. 1-4). Część ich zawiera wykazy osób, które nie powinny być przyjmowane do służby państwowej, w innych znajdują się zestawienia liczbowe więźniów z poszczególnych województw, podlegającym ustawie amnestyjnej z 1936 r. Z ważniejszych tego rodzaju dokumentów zachował się m.in. okólnik z 1928 r. Ministerstwa Sprawiedliwości ustalający pojemność łowickiego więzienia do 150 osób. W aktach znajduje się tylko jedna jednostka z rozkazami wewnętrznymi Departamentu Karnego z 1935 r., które tyczą się ruchu służbowego oraz spraw funkcjonowania i aprowizacji zakładów (sygn. 5).\r\nW zespole znalazły się również, jako akta przykładowe, teczki personalne kilku funkcjonariuszy straży więziennej i pracowników kontraktowych więzienia z okresu międzywojennego (sygn. 6-13). Zawierają one umowy o pracę, wykazy stanu służby, akta metrykalne, raporty, protokoły dochodzeń i przesłuchań, a także orzeczenia dyscyplinarne i decyzje Głównego Inspektora Straży Więziennej przy Prokuratorze Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawach wydalenia ze służby w więziennictwie. Interesujące z punktu widzenia badawczego są tu przede wszystkim protokoły przesłuchań z dochodzeń w sprawach konfliktów pomiędzy funkcjonariuszami SW a więźniami, jak również różnych form protestu więźniów i zamierzonych ucieczek. Pozwalają one wniknąć w warunki bytowe uwięzionych, a czasem wskazać na przykłady nadużyć i łamania prawa przez strażników.\r\nW dokumentacji zespołu odnaleźć można także akta świadczące o zaangażowaniu społecznym czy patriotycznej postawie funkcjonariuszy łowickiego więzienia. Takimi są m.in. deklaracje i listy wpłat załogi więzienia na cele obrony narodowej oraz pomoc dla ubogich i bezrobotnych. Z lat 1937-1939 pochodzą akta Kasy Wzajemnej Pomocy Funkcjonariuszy SW, do której należeli wszyscy zatrudnieni w więzieniu w Łowiczu (sygn. 23). Oprócz wykazów sum wpłacanych co miesięcznie przez członków kasy, poszyt zawiera statut Kasy, protokoły zebrań w celu wyboru delegatów na Walne Zgromadzenie w Warszawie, korespondencję z Zarządem Kasy, w tym podania o pożyczkę, oraz listę ofiarodawców na akcję dożywiania dzieci bezrobotnych. \r\nZ akt świadczących o gospodarce wewnętrznej więzienia (dział gospodarczo-skarbowy) zachował się zaledwie fragment księgi protokołów komisji gospodarczej, zajmującej się zakupami trzody chlewnej, zbytem ziemniaków oraz sprzedażą mięsa po uboju tuczników (sygn. 26). Z odnalezionej przypadkowo w aktach okładki poszytu, zatytułowanej\"Konserwacja, instalacja, remon\", wnioskować można, iż prowadzone były również przez dział gospodarczy prace w zakresie remontów i konserwacji budynków i urządzeń w łowickim więzieniu.\r\nCiekawe dla badaczy dziejów więziennictwa, jak również często wykorzystywane dla potrzeb archiwalnych pozostają akta z działu administracyjnego. Poza licznie występującymi protokółami z dochodzeń w sprawach prób ucieczek, nagannego zachowywania się więźniów lub z kolei ich skarg na postępowanie strażników, napotykamy na raporty i korespondencję z Departamentem Karnym Min. Sprawiedliwości, prokuratorami sądów okręgowych i Prokuratorią Generalną w sprawach dyscyplinarnych więźniów (sygn. 29, 32-37). Cennym materiałem, po który często sięga się w przypadkach udokumentowania pobytu w łowickim więzieniu (szczególnie z lat okupacji niemieckiej), są wykazy transportowe więźniów do innych zakładów, na rozprawy sądowe, do dyspozycji sędziego śledczego lub policji (sygn. 38-45).\r\nW dokumentacji zespołu zachował się też poszyt akt dotyczący przeprowadzanych w łowickim więzieniu badaniach kryminalno-biologicznych więźniów (sygn. 31). Są to głównie raporty informujące o liczbie więźniów poddanych badaniom oraz pisma, do których załączane były wypełnione kwestionariusze badań. Do ich przeprowadzenia powoływana była na miejscu komisja, w której skład wchodził lekarz, prawnik, psycholog i antropolog, a wyniki jej prac przekazywano następnie do Komisji Głównej przy Ministerstwie Sprawiedliwości w Warszawie. Na podstawie zachowanego w aktach egzemplarza kwestionariusza takich badań, można sądzić, iż miały one na celu ustalenie stopnia zagrożenia ze strony osadzonego w więzieniu i określić szansę na jego resocjalizację. \r\nNajliczniejszą grupę akt w zespole stanowią teczki osadzonych w więzieniu w Łowiczu z lat 1928-1944 (sygn. 46-168). Każdy więzień po przybyciu do zakładu był wpisywany do księgi ewidencyjnej więzienia. Numer z księgi nanoszony był z kolei na okładkę zakładanej teczki osobowej. Podstawowym jej elementem był kwestionariusz osobowy, który w nagłówku zawierał numer wpisu z księgi łamany przez dany rok. W kwestionariuszu odnotowywano: dane personalne więźnia, podstawę prawną skazania lub zatrzymania, łączny okres, w którym miał on przebywać w więzieniu, informację o stanie zdrowia po badaniach lekarza więziennego oraz nazwę instytucji, którą powiadamiano o przyjęciu, przeniesieniu lub zwolnieniu. Kwestionariusz posiadał również część dotyczącą opisu osoby więźnia, w praktyce rzadko zresztą wypełnianą.\r\nW teczce umieszczano ponadto: nakaz przyjęcia do więzienia, kopię wyroku sądu wraz uzasadnieniem, będącego podstawą wymierzanej kary, pisma związane z transportowaniem więźnia, rachunek kosztów odbywania kary, opinie i postanowienia o zwolnieniu, wykaz kar dyscyplinarnych oraz próśb i skarg więźnia, informacje o stanie zdrowia i przeprowadzanych badaniach lekarskich. Akta wraz z kwestionariuszem przesyłano za więźniem w wypadku przeniesienia do innego więzienia, przy czym w miejscu nowego osadzenia zakładano więźniowi nowy kwestionariusz osobowy.\r\nTeczki osobowe więźniów łowickiego zakładu stanowią dość cenny materiał dla badaczy dziejów więziennictwa oraz historyków zajmujących się zagadnieniami politycznymi i społecznymi w Polsce w okresie międzywojennym i latach okupacji niemieckiej. Obok akt więźniów skazanych za pospolite przestępstwa, znajdziemy w nich materiał o osobach uwięzionych z przyczyn politycznych, głównie za działalność w Komunistycznej Partii Polski, oraz częściowo o uczestnikach konspiracji zbrojnej lat II wojny światowej."@pol . "Więzienie w Łowiczu"@pol . "Więzienie w Łowiczu"@pol . . . "168 files"@pol . . .