Gevangenissen in Nederland

periode van ontstaan Het archief is gevormd in de periode 1945-heden. beheersgeschiedenis/overbrenging naar het RIOD De deelcollectie is ontstaan door de activiteiten van de afdeling Onderzoek van het toenmalige RIOD. Tijdens haar onderzoekingen heeft het RIOD een grote hoeveelheid materiaal verzameld en ontvangen. 

Gevangenissen in Nederland 

Door medewerkers van het toenmalige RIOD is een kartotheek vervaardigd van gevangenen van het Oranjehotel in Scheveningen. De afzonderlijke kaartjes verwijzen naar de lijsten van binnengebrachte gevangenen (inventarisnummers 149-159). 

1 meter (268 inventarisnummers) 

aard van de archiefbestanddelen De deelcollectie bestaat uit documenten (of kopieën daarvan) betreffende penitentiaire inrichtingen die door de Duitse bezetter zijn gebruikt als gevangenis. De benamingen die indertijd gebruikt werden, zoals strafgevangenis of huis van bewaring, zijn gehandhaafd. 

Openbaarheid Het archief is voor een groot deel openbaar. Alleen de inventarisnummers 67, 107, 111, 112, 113, 114, 120, 121, 123-126, 132, 149-159 en 196 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen schriftelijke toestemming van de directeur van het NIOD. Onderzoekers kunnen zich daartoe schriftelijk wenden tot de directeur van het NIOD. Ook de inventarisnummers 50, 59, 62, 64, 68, 72-75, 77-81, 83, 88-92, 99, 102, 103, 115, 122, 127-131, 133, 134, 160, 164-177, 189, 191, 192, 197 en 200 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD. 

reproductiebeperkingen Behoudens de algemene regels die gelden voor het vermenigvuldigen van stukken gelden geen beperkingen voor de reproductie. 

Collectie 

archiefvormer 

titel archief 

taal van de archiefbescheiden 

langmaterial 

origination 

physdesc 

unittitle 

omvang 

Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek"openbaarhei". 

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna volstaat een verkorte aanhaling: 

citeer en aanvraaginstructie 

De deelcollectie is gevormd tijdens de verzamel- en onderzoekswerkzaamheden van het toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD). Daarnaast zijn bijdragen geleverd in de vorm van schenkingen. 

Collectie Gevangenissen en Kampen - deelcollectie gevangenissen in Nederland 

In de collectie is materiaal ondergebracht over de gevangenissen waar de Duitsers arrestanten opsloten. Het meeste archiefmateriaal is bewaard gebleven van de Duitse afdeling van de cellenbarakken van de strafgevangenis Scheveningen (Het Oranjehotel) te Scheveningen. Voorts bevat de collectie rapporten over de omstandigheden in gevangenissen en stukken over een onderzoek dat het Departement van Justitie heeft uitgevoerd naar de voedselvoorziening in gevangenissen. 

1 meter (268 inventarisnummers) 

Het merendeel van de archiefstukken is Nederlandstalig. Sommige documenten zijn in het Duits gesteld. 

volledig: Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, Amsterdam, Collectie Gevangenissen en Kampen - deelcollectie gevangenissen in Nederland, inv.no. ... 

verkort: NIOD, Collectie G&K - deelcollectie gevangenissen, inv.no. ... 

Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd onder vermelding van: archief 250b, inv.no. ... 

ordening van de archiefbestanddelen Gezien de geringe hoeveelheid documenten per locatie is afgeweken van de gangbare indeling binnen de Collectie Gevangenissen en Kampen. Het systeem van de acht rubrieken die verschillende aspecten representeren binnen gevangenissen en kampen heeft plaats gemaakt voor een geografische indeling. De volgorde van de afzonderlijke beschrijvingen binnen de rubrieken komt wel zoveel mogelijk overeen met de gangbare rubricering. Aparte vermelding verdienen enkele rubrieken die enigszins buiten deze indeling vallen. In de rubriek Omstandigheden in gevangenissen zijn rapporten opgenomen waarin verscheidene gevangenissen behandeld worden. In de rubriek Departement van Justitie zijn geen documenten over een specifieke gevangenis opgenomen maar documenten over een rapportage betreffende de voedselvoorziening in penitentiaire inrichtingen.

De oude deelcollectie 250bb - Barneveld is opgeheven. Hoewel de joodse tehuizen in Barneveld geen gevangenis waren in juridische zin, werden er weldegelijk personen vastgehouden. Daarom is ervoor gekozen de documenten op te nemen in deelcollectie 250b. 

materiële staat De materiële toestand van de archiefstukken verzet zich niet tegen gebruikelijke raadpleging van de originelen in de studiezaal van het NIOD. 

Brinks M., Vijf jaar onvoorwaardelijk: het Groninger huis van bewaring in bezettingst¿d (Groningen 2007) Gelder B. van, Deutsche Betreuung in dem holländischen Polizeigefängnis der SIPO / des SD in Scheveningen in Scheveningen während des Krieges (Purmerend 2005) Munnick, A.H.B. de, Uitverkoren in uitzondering? Het verhaal van de Joodse"Barneveld-groe" 1942-1945 (Barneveld 1991) Jong, L. de, Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog deel 8 (Den Haag 1978) blz. 709-712 Presser, Ondergang - vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 deel I (Den Haag 1965) blz. 439-447 Rijksgebouwendienst, Bouwhistorische aantekening: dodencel 601 in het Penitentiair Complex Scheveningen Pompstationsweg 32 's-Gravenhage (Den Haag 2001) Wakker D.L.G., Dit gebeurde in de Weteringschans (Amsterdam 1951) Weber E.P., Gedenkboek van het Oranjehotel: celmuren spreken, gevangenen getuigen (Rotterdam 1946) 

aanvullingen Het is mogelijk dat de deelcollectie in de toekomst door schenkingen wordt uitgebreid. 

selectie, vernietiging en bewerking Tijdens de bewerking van de deelcollectie zijn nietjes en paperclips verwijderd.