Rząd Generalnego Gubernatorstwa w Krakowie

Rząd Generalnego Gubernatorstwa w Krakowie 

Generalne Gubernatorstwo (inaczej Generalna Gubernia, z niemieckiego Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete) jako jednostka administracyjno-terytorialna, obejmująca ziemie polskie zajęte przez Niemcy, a nie włączone bezpośrednio do państwa niemieckiego, w wyniku kampanii wrześniowej 1939r., utworzone zostało na mocy dekretu z 12 października 1939r., obowiązującego od 26 października. Władzę naczelną na tym terenie sprawował generalny gubernator (Generalgouverneur) z siedzibą w Krakowie, przy pomocy Urzędu Generalnego Gubernatora (Amt des Generalgouverneurs), przemianowanego 9 grudnia 1940r. na Rząd Generalnego Gubernatorstwa (Regierung des Generalgouvernements). Struktura organizacyjna Urzędu i Rządu Generalnego Gubernatorstwa kilkukrotnie ulegała zmianom. W 1940r. funkcjonowało 6 wydziałów centralnych (Prawny, Administracyjny, Planowania Przestrzennego, Kancelaria Zamku, Urząd Personalny, Urząd Organizacyjny) oraz 16 wydziałów merytorycznych (Spraw Wewnętrznych, Finansów, Gospodarki, Wyżywienia i Rolnictwa, Lasów, Pracy, Dewizowy, Sprawiedliwości, Nauki i Oświaty Ludowej, Informacji i Propagandy, Zdrowia i Opieki Lekarskiej, Budownictwa, Poczty, Kolei, Kształtowania Cen oraz Urząd Powierniczy). Z kolei w 1941r. działały Sekretariat Stanu (w jego ramach Kancelaria Generalnego Gubernatora, Kancelaria Rządu, Urząd Ustawodawczy, Urząd Kształtowania Cen, Urząd Zagospodarowania Przestrzennego, Urząd Personalny, Urząd Administracyjny, Dyrekcja Archiwów) oraz 12 wydziałów głównych (Spraw Wewnętrznych, Finansów, Sprawiedliwości, Gospodarki, Wyżywienia i Rolnictwa, Lasów, Pracy, Propagandy, Wiedzy i Nauczania, Budownictwa, Kolei, Poczty). Od 1943r. Sekretariat Stanu stanowiły Kancelaria Generalnego Gubernatora, Urząd Ustawodawczy, Urząd Kształtowania Cen, Urząd Personalny, Urząd Administracyjny, Urząd Młodzieży. Od połowy 1944r. - w miarę postępów oddziałów Armii Czerwonej - tereny poddane władzy Rządu Generalnego Gubernatorstwa systematycznie kurczyły się, w zasadzie działał on do stycznia 1945r., choć niektóre ewakuowane komórki funkcjonowały nawet do lipca 1945r. 

Rząd Generalnego Gubernatorstwa w Krakowie